Jak wygląda kontrola legalności zatrudnienia cudzoziemca w Polsce?
Liczba zagranicznych pracowników podejmujących pracę w Polsce rośnie, dlatego firmy zatrudniające taki personel coraz częściej muszą liczyć się z możliwością kontroli. Może ją przeprowadzić Straż Graniczna lub Państwowa Inspekcja Pracy. Jeśli dopełniono wszelkich formalności związanych z legalnym zatrudnieniem, nie ma się o co martwić. Warto jednak wiedzieć, jak przebiega taka kontrola i kto może ją przeprowadzić.
W przypadku kontroli legalności zatrudnienia pracowników, z którymi zawarto umowę o pracę, organem mającym prawo do jej przeprowadzenia jest Państwowa Inspekcja Pracy i Straż Graniczna. Ta druga ma nieco większe uprawnienia. W jej przypadku kontrole mogą dotyczyć firm, gospodarstw domowych, osób fizycznych zatrudniających cudzoziemców oraz obcokrajowców prowadzących własną działalność gospodarczą. Warto zauważyć, że podczas weryfikowania legalności zatrudnienia sprawdzana jest również legalność pobytu w Polsce.
Nielegalne zatrudnienie
Zanim przejdziemy do procedur związanych z samą kontrolą, warto wyjaśnić, czym tak na prawdę jest nielegalne zatrudnienie obcokrajowca. Pracodawca na pewno nie może dać pracy cudzoziemcowi, który nie posiada ważnej wizy lub innego dokumentu, który uprawnia do pobytu w Polsce. Trzeba też pamiętać, że nie każda wiza pobytowa pozwala podjąć działalność zarobkową. Zezwolenie na pracę bardzo często dokładnie określa stanowisko pracownika, a pracodawca nie może zatrudnić cudzoziemca na innych warunkach. Nielegalne zatrudnienie to również takie, które nie uwzględnia wymaganych umów o pracę lub umów cywilnoprawnych.
Kontrola legalności zatrudnienia cudzoziemca
Inspektorzy Państwowej Inspekcji Pracy i funkcjonariusze Straży Granicznej mogą wylegitymować i przesłuchać wszystkie osoby, które wykonują pracę i przebywają na terenie kontrolowanej firmy. Ponadto, pracodawca ma obowiązek przedstawić na ich prośbę wszelkie dokumenty związane z zatrudnieniem cudzoziemców. Mogą to być np.:
• pozwolenia na pracę,
• pozwolenia na pobyt,
• zawarte umowy,
• dowody zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych,
• dokumenty potwierdzające uzyskanie przez cudzoziemca prowadzącego działalność gospodarczą wpisu do Ewidencji Działalności Gospodarczej.
Straż Graniczna może też zatrzymać określone osoby i zastosować wobec nich środki przymusu bezpośredniego. Warto jednak pamiętać o tym, że wszystkie osoby przeprowadzające kontrolę mają obowiązek przedstawienia legitymacji służbowych lub upoważnień zawierających określone podstawy prawne pozwalające na określone działania.
Jeśli kontrola wykaże, że zagraniczny pracownik nie jest zatrudniony legalnie, Państwowa Inspekcja Pracy lub Straż Graniczna może nałożyć karę grzywny lub skierować do sądu wniosek o ukaranie. Dotyczy on zarówno pracodawcy, jak i cudzoziemca. Urzędnicy państwowi mogą również zainicjować procedurę, która ma na celu wydalenie cudzoziemca z Polski. Konsekwencją nielegalnego zatrudnienia cudzoziemca może być też
odmowa wydania pozwoleń na pracę dla cudzoziemców, o które wnioskuje pracodawca.
Sprawdź inne artykuły:
9 punktów, które zmieni nowa ustawa w zakresie udzielania zezwolenia o pracę
W styczniu 2025 roku wejdzie w życie nowa ustawa kompleksowo regulująca zasady dostępu cudzoziemców do rynku pracy w Polsce. Jej przepisy mają doprecyzować i uzupełnić przesłanki udzielenia zezwolenia na pracę cudzoziemcom. Sprawdź, co się zmieni w tym zakresie....
Kiedy karta pobytu może zostać cofnięta?
Czy wiesz, że zezwolenie na pobyt czasowy i prace może zostać cofnięte w określonych okolicznościach? Sprawdź, w jakich przypadkach może Ci zostać odebrany. Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę cofa się, jeżeli: stanowisko określone w zezwoleniu uległo zmianie lub...
Kiedy wniosek zostawia się bez rozpoznania?
Twój wniosek nie został rozpatrzony i zastanawiasz się, co to oznacza? Zapewne zadajesz sobie dwa pytania: jakie niesie to za sobą konsekwencje oraz co powinieneś zrobić w takiej sytuacji. Gdy wniosek zawiera braki formalne, organ wzywa wnioskodawcę do ich...
Czym różni się powiadomienie od oświadczenia w przypadku chęci zatrudnienia obywatela Ukrainy?
Powiatowy urząd pracy rejestruje zarówno powiadomienia o powierzeniu wykonywania pracy obywatelom Ukrainy, jak i oświadczenia o powierzeniu pracy. Które z nich powinien wybrać pracodawca, który planuje zatrudnić obywatela Ukrainy? Oświadczenie o powierzeniu...
Sprawdź, co zmieni się w zatrudnieniu cudzoziemców w 2024 roku
W 2024 roku rząd planuje szereg zmian w zakresie legalizowania pobytu i pracy cudzoziemców w Polsce. Ich celem jest usprawnienie i ułatwienie procedur związanych z legalizacją pobytu cudzoziemców w Polsce oraz poprawienie wydolności pracy urzędów wojewódzkich. Jeśli...
Czy i kiedy cudzoziemcy mogą korzystać z NFZ?
Obcokrajowcy, którzy są ubezpieczeni w Polsce, mają taki sam dostęp do opieki zdrowotnej, jak obywatele Polski. Zatem NFZ dla cudzoziemców jest jak najbardziej dostępny. Warunkiem jest opłacanie odpowiednich stawek. Obowiązek ubezpieczenia w Polsce Obowiązkowym...
Kiedy zezwolenie na pobyt czasowy i pracę może zostać cofnięte?
Zezwolenie na pobyt i pracę jest wydawane cudzoziemcom zamierzającym podjąć lub kontynuować pracę na terytorium Polski, o ile okoliczności te uzasadniają pobyt cudzoziemca na terytorium RP, przez okres dłuższy niż 3 miesiące i nie dłuższy niż 3 lata. Sprawdź, w jakich...
Poznaj dokumenty potwierdzające znajomość języka polskiego na poziomie B1
Każdy cudzoziemiec, który ubiega się o zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE, musi posiadać potwierdzoną znajomość języka polskiego. Sprawdź, jakie dokumenty potwierdzają znajomość języka polskiego? Znajomość języka polskiego potwierdza się jednym z...
Sprawdź, jak uzyskać zezwolenie na pobyt stały w Polsce
Zezwolenie na pobyt stały w Polsce – sprawdź, jak i kiedy możesz je uzyskać będąc cudzoziemcem? Czym jest zezwolenie na pobyt stały? Zezwolenie na pobyt stały to uprawnienie do pobytu na terytorium Polski przez czas nieokreślony udzielane obywatelowi państwa...
Sprawdź, jak zatrudnić cudzoziemca, który pracuje u innego pracodawcy!
Jako firma planujecie zatrudnić cudzoziemca, który posiada odpowiednie doświadczenie i kwalifikacje. Jest jednak małe „ale”. Cudzoziemiec ten pracuje u innego pracodawcy i chciałby zmienić pracę. Czy jego zatrudnienie będzie prostym formalnie...
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania?
Zapraszamy na kawę do naszego biura w centrum Warszawy, gdzie omówimy Twoje potrzeby. Nasi konsultanci są do Twojej dyspozycji od poniedziałku do piątku, w godz. 8.00-17.00.