Wiosenne i letnie miesiące są okresem szczególnego wzmożenia na rynku pracy. Jest ono spowodowane zwiększonym zatrudnieniem osób do prac sezonowych. Polscy przedsiębiorcy często w tym okresie stawiają na pracowników zza granicy. Warto zatem poznać nowe zasady, które obowiązują przy legalnym zatrudnianiu obcokrajowców.
Obecna sytuacja sprawiła, że pracodawcy znaleźli się w kłopotliwej sytuacji. Wiosną tradycyjnie rozpoczyna się nabór pracowników sezonowych. W szczególności poszukiwane są osoby do pracy w rolnictwie przy zbiorach owoców miękkich i warzyw zielonych. Niestety epidemia pokrzyżował plany pracodawcom, którzy zatrudniali osoby zza wschodniej granicy.
Jak zatrudnić pracownika sezonowego?
W celu zatrudnienia cudzoziemca przy zbiorach należy złożyć odpłatny wniosek do powiatowego urzędu pracy o wydanie pozwolenia na prace sezonowe. Wśród informacji zawartych we wniosku powinny się znaleźć m.in.:
- dane pracodawcy i pracownika,
- wysokość wynagrodzenia brutto – nie może być niższe niż innych osób wykonujących podobną pracę w takim samym wymiarze czasu,
- wymiar czasu pracy,
- rodzaj umowy,
- okres ważności zezwolenia.
Do wniosku trzeba dołączyć pismo, w którym wyjaśniamy, skąd wynika potrzeba zatrudnienia osoby spoza kraju. Jednym z powodów może być przykładowo np. brak możliwości znalezienia pracowników na lokalnym rynku. Istotny jest fakt, że nawet po złożeniu wniosku możemy zmienić jego warunki.
Zezwolenie na pracę sezonową a oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi
Obywatele UE/EOG, Szwajcarii, członkowie ich rodzin oraz inne osoby objęte ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy mogą pracować w Polsce bez konieczności uzyskiwania zezwolenia.
Na zatrudnienie pozostałych cudzoziemców trzeba uzyskać jedno z poniżej wymienionych zezwoleń:
- zezwolenie na pracę;
- w trybie uproszczonym zezwolenia na pracę sezonową;
- oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi.
Zezwolenie na pracę sezonową wydaje starosta na okres do 9 mies. podczas jednego roku kalendarzowego. Na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy można natomiast zatrudnić Rosjanina, Ukraińca, Białorusina, Armeńczyka, Gruzina lub Mołdawianina na okres do 6 mies. w ciągu 12 kolejnych miesięcy.
Ułatwienia w przyjeździe pracowników sezonowych do Polski
12 maja 2020 roku Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi podało wytyczne dotyczące zatrudniania pracowników sezonowych, którzy przyjeżdżają do Polski z zagranicy. Nowe zalecenia mają ułatwić przyjmowanie do pracy w rolnictwie i przetwórstwie osób z zagranicy.
W czasie epidemii oraz 30 dni po jej zakończeniu pracownik z zagranicy może wykonywać pracę w Polsce, nawet jeśli jego wiza straciła ważność. Zapis ten dotyczy jednak cudzoziemców, którzy przebywali już w czasie pandemii na terenie Polski. A co z pracownikami, którzy chcą podjąć pracę, jednak mieszkają za naszą granicą?
W tej kwestii rząd zaleca przestrzeganie specjalnych procedur bezpieczeństwa, które pozwolą zminimalizować ryzyko rozprzestrzeniania się COVID-19 w gospodarstwach rolnych. Wśród zaleceń znalazły się między innymi następujące zapisy.:
- Obowiązek odbycia przez pracownika z zagranicy 14-dniowej kwarantanny.
- Pracodawca powinien przekazać dane pracownika do systemu EWP w związku z koniecznością odbycia kwarantanny.
- W ciągu 24 godzin od przekroczenia granicy cudzoziemiec musi trafić do gospodarstwa, w którym docelowego będzie pracować.
- Od pracownika trzeba pobrać wymaz do testu PCR.
- Po przybyciu cudzoziemca pracodawca powinien przekazać PPIS (powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej) listę cudzoziemców zobowiązanych do odbycia kwarantanny w jego gospodarstwie.
- Jeżeli w gospodarstwie pracuje więcej osób, pracownicy odbywający kwarantannę powinni zostać podzieleni na grupy do 10 osób.
Istotną zmianą jest możliwość rozpoczęcia pracy przez pracownika sezonowego już w trakcie obowiązkowej kwarantanny. Zaleca się jednak, aby taka osoba miała minimalny kontakt z gospodarzami i innymi mieszkańcami oraz nie opuszczała gospodarstwa przez 14 dni. Okres kwarantanny można również skrócić w przypadku, gdy nie wcześniej niż w 7. dniu jej trwania ponownie zostanie wykonany test PCR.
Przerwanie kwarantanny wiąże się karą grzywny nawet do 30 tys. zł (ok. 7100 USD, 6 600 EUR, 190 840 UAH). Kontrole dotyczące jej przestrzegania może przeprowadzić policja.
Maseczka i rękawiczki – w jakich przypadkach są wymagane? Zalecenie dotyczące noszenia maseczek i rękawiczek głównie dotyczy pracowników pracujących przy zbiorach owoców miękkich i warzyw jedzonych na surowo np. malin, truskawek, jagód, sałaty, rukoli czy szpinaku. Zasady te powinny być również przestrzegane w trakcie obróbki żywności, np. jej obierania, krojenia czy dzielenia na porcje.
Koszty po stronie pracodawcy
Przy założeniu zatrudnienia jednego pracownika są to: 30 zł opłata w Urzędzie Pracy, ubezpieczenie od umowy o pomocy przy zbiorach min. 203 zł/miesiąc, wynagrodzenie min. 3 700,00 zł brutto/miesiąc.
